کتاب عاشوراشناسی: پژوهشی درباره هدف امام حسین (ع)

کتاب حاضر عهده دار هدف شناسی از قیام امام حسین علیه السلام است، و در پی پاسخ بدین پرسش که هدف آن حضرت در هجرت از مدینه به مکه، و از آنجا به کوفه چه بود: پرهیز از بیعت، یا تشکیل حکومت، یا استقبال از شهادت، و یا اموری دیگر؟

بر پایه ی این پژوهش، هفت نظریه درباره ی هدف آن حضرت وجود دارد: ۱. امتناع از بیعت (دفاع)، ۲. حکومت شهادت، ۳. شهادت عرفانی، ۴. شهادت تکلیفی، ۵. شهادت فدیه ای، ۶. شهادت سیاسی و ۷. تشکیل حکومت.

پاره ی اول کتاب در پی تبیین و سنجش این نظریات و تحریر محل نزاع است. در پاره ی دوم، نویسنده عهده دار اثبات این موضوع شده است که رفتن امام حسین به طرف کوفه، اگرچه به قصد تشکیل حکومت، انتخابی درست بود. پاره ی سوم کتاب به دیدگاه اعلام شیعه درباره ی هدف امام حسین، که تأیید نظر مختار نویسنده است، اختصاص دارد.

شاید دربارۀ هیچ موضوعی تاریخی به اندازه هدف امام حسین (ع)، آشفتگی فکری در میان دانشوران ما نیست. در حالی که عده‌ای می‌گویند آن حضرت اساسا قیام نکرد، بلکه فقط قصد دفاع از جانش را داشت، عده‌ای دیگر می‌گویند که امام قیام استشهادی کرد و در حالی که عده‌ای بر آنند که امام بنا به دستوری خصوصی قیام کرد و امکان اقتدا به او نیست، عده‌ای دیگر می‌گویند که آن حضرت برای تشکیل حکومت عدل به پا خاست و باید چنو به پا خواست «لمثل هذا فلیعمل العاملون» و در حالی که برخی می‌گویند آن حضرت قصد شهادت کرد تا خود به درجات معنوی نایل شود، برخی دیگر می‌گویند که امام برای شفاعت از گناهکاران خود را فدا کرد تا آن‌ها را به درجات معنوی برساند. هنوز مشخص نشده است که چند نظریه در این باره وجود دارد و اشتراکات و اختلافات آن‌ها چیست و مستندات هر نظریه و لوازم آن چه چیزهایی است. اندکی از آن همه دقت‌هایی که در فقه شده است، اگر در تاریخ امام حسین ع می‌شد، این همه آشفتگی فکری ملاحظه نمی‌شد…

• شاهد شهیدان: تجزیه و تحلیل زندگی سیاسی امام حسین (ع): از عاشورا تا اربعین ~علی محمد بشارتی
• عاشورا؛ رستاخیز عقل و اندیشه دینی ~سیدحجت موسوی خوئی
• مقتل الحسین (ع) یوم عاشوراء ~فاضل حیاوی
• شاهد شهیدان: تجزیه و تحلیل زندگی سیاسی امام حسین (ع): از عاشورا تا اربعین ~علی محمد بشارتی
• عاشورا: تبلور حماسه و عرفان در شور و شعور حسینی ~محسن برزگر (به اهتمام)
• موارد بیشتر (34)

• عاشوراشناسی: پژوهشی درباره هدف امام حسین (ع) ~محمد اسفندیاری
• همه ما برادریم: سیمای اخلاقی و انسانی اسلام ~محمد اسفندیاری
• حقیقت و مدارا ~محمد اسفندیاری
• حقیقت عاشورا: از عاشورای حسین (ع) تا تحریفات عاشورا ~محمد اسفندیاری
• راه خورشیدی ~محمد اسفندیاری