کتاب اصول حسابداری گروه جلد اول: طبق آخرین استانداردهای مصوب حسابداری ایران

این کتاب دستورالعملی برای فعالان در حوزه حسابداری گروه است که در آن علاوه بر معرفی حسابداری گروه و مجموعه اقداماتی که انجام آن‌ها برای تهیه صورت‌های مالی تلفیقی ضروری است، به موضوعات خاص حسابداری گروه نیز در قالب ارائه راه حل‌هایی عملی پاسخ داده می‌شود. با توجه به هدف این کتاب وعدم پرداختن به موضوعات معمول حسابداری، فرض بر آن است که مخاطب از دانشی کافی در خصوص حسابداری برخوردار است. 

هر چند در این کتاب مروری جامع از حسابداری گروه و جنبه‌های مختلف تهیه صورت‌های مالی تلفیقی ارائه می‌شود، اما نباید این کتاب به عنوان مرجع نهایی در ارائه کلیه جزئیات مربوط به پیاده‌سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و استانداردهای حسابداری جدید ایران در خصوص صورت‌های مالی برای گروه‌ها در نظر گرفته شود. بنابراین، توصیه اکید آن است که صورت‌های مالی تلفیقی با در نظر گرفتن الزامات و آخرین تغییرات استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و استانداردهای حسابداری ایران تهیه شود. 

ساختار این کتاب بر مبنای چرخه عمر یک شرکت که عضوی از یک گروه است (می تواند شرکت فرعی، مشارکت خاص یا شرکت وابسته باشد) شکل گرفته است. موضوعات کلی مانند حسابداری و الزامات قانونی، تعاریف و موضوعات سازمانی گروه‌ها از پیش و متعاقب با چرخه عمر شرکت مورد بحث قرار می‌گیرد. چرخه عمر نیز خود به مراحل اصلی که یک شرکت در گروه طی می‌کند تقسیم می‌شود. حسابداری اولیه و بعدی، تغییرات در وضعیت شرکت و در نهایت واگذاری آن به خارج از گروه موضوعات عمومی و خاص که بر شرکت و نحوه‌ی حسابداری آن در طول چرخه عمر شرکت تأثیر می‌گذارد به عنوان مکمل مباحث ارائه شده در فصول قبل ارائه می‌شود. در این راستا می‌توان به موضوعاتی مانند تهیه صورت‌های مالی تلفیقی، تلفیق مدیریتی، تسعیر ارز مالیات و موارد مشابه اشاره کرد. 

در این کتاب برای هر یک از موضوعات، مثال‌هایی با هدف درک بهتر موضوع ارائه می‌شود. این مثال‌ها برگرفته از تلفیق یک گروه با اندازه‌ی متوسط هستند و یک راه حل مشخص را برای چگونگی مواجهه با موضوع حسابداری مورد بحث ارائه می‌دهند. از این رو نباید از این مثال‌ها به عنوان تنها راه حل ممکن و نهایی برای یک موضوع حسابداری مشخص یاد کرد. قابلیت پیاده‌سازی راه حل ارائه شده در مثال‌ها بستگی به ساختار گروه نحوه‌ی حسابداری و موضوع حسابداری مورد بحث دارد. برای ساده‌تر شدن مطالعه این کتاب، مجموعه‌ای از توافقات قراردادی در کل کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد که عبارتند از: 

با توجه به تفاوت‌های اندک میان استانداردهای حسابداری مصوب ایران و استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی، در متن این کتاب، در وهله‌ی نخست به استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی رجوع می‌شود و در صورت وجود تفاوت میان این دو دسته از استانداردها تفاوت مورد نظر تشریح می‌شود؛ ترازنامه بر اساس ماهیت و نقد شوندگی دارایی‌ها ارائه می‌شود؛ کلیه مبالغ ارائه شده در مثال‌ها به هزار واحد پولی است، مگر آنکه خلاف آن ذکر شود؛ ارقام در ترازهای آزمایشی و محاسبات با پیروی از علائم قراردادی حسابداری ارائه می‌شوند. ارقام بدهکار به صورت مثبت و ارقام بستانکار به صورت منفی نشان داده می‌شوند؛ ثبت‌های دفتر روزنامه با استفاده از فرمت انگلوساکسون ارائه می‌شوند.

همان طور که گفته شد، ساختارهای گروه با پیروی از جنبه‌ها و الزامات مدیریتی و حقوقی شکل می‌پذیرند. دایره حسابداری گروه باید این ساختارها را مدنظر قرار دهد. با توجه به نحوه‌ی شکل گیری گروه‌ها دوایر حسابداری باید در هر یک از شرکت‌های گروه استقرار یابند. به علاوه شرکت اصلی با توجه به اهداف مد نظر در حسابداری گروه باید عملیات حسابداری بیشتری را انجام دهد؛ برقراری تعامل مناسب میان هر یک از دوایر حسابداری الزامی است. در حالی که دایره حسابداری باید رضایت مخاطبان مختلف را جلب نماید، در اغلب موارد شکاف میان حسابداری بومی که وظیفه‌ی تهیه صورت‌های مالی جداگانه را برعهده دارد و حسابداری گروه که با تهیه صورت‌های مالی تلفیقی سروکار دارد مشهود است. دلیل این امر آن است که صورت‌های مالی جداگانه باید توسط تمامی شرکت‌های گروه تهیه شوند؛ حال آنکه وظیفه‌ی تهیه صورت‌های مالی تلفیقی تنها بر عهده شرکت اصلی است. حتی با وجود اینکه صورت‌های مالی به صورت جداگانه تهیه می‌شوند، اما در فرآیند تهیه این صورت‌ها از روند مدیریتی یکسانی پیروی می‌شود. در این فرآیند، دفتر مرکزی گروه به عنوان عنصری کلیدی عمل می‌کند. دفتر مرکزی پذیرای دوایر مختلف گروه همچون حسابداری منابع انسانی فناوری اطلاعات حقوقی و سایر دوایر است، بنابراین حسابداری تنها یکی از عناصر تشکیل دهنده‌ی دفتر مرکزی است، اما با توجه به اینکه دایره حسابداری دفتر مرکزی مسئولیت هدایت حسابداری کل گروه را بر عهده دارد، مسئولیت این دایره مسئولیتی سنگین است. از این رو سرپرستی دایره حسابداری گروه بر عهده‌ی مدیر ارشد حسابداری است.

• پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی برای نخستین بار ~محمدحسین صفرزاده
• مقایسه استانداردهای حسابداری ملی، بین المللی و آمریکایی - جلد اول: پشتیبان کتابهای حسابداری میانه ~آمنه بذرافشان (مترجم)، رضا حسینی پور (مترجم)
• مروری بر استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) ~کوروش شایان، علیرضا شایان، سیدمحمد باقرآبادی
• تشریح و تحلیل صورت های مالی بانک: مبنایی برای تصمیم گیری سهامداران ~کیوان سهرابی، جمشید سهرابی
• مروری بر حسابداری مالی بر اساس استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) - جلد اول ~سیدعلی حسینی، سیدجلال سیدی
• موارد بیشتر (126)

• راهنمای ارزیابی کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی ~محسن غلامرضایی، منصور مافی
• اصول حسابداری گروه جلد اول: طبق آخرین استانداردهای مصوب حسابداری ایران ~محسن غلامرضایی، منصور مافی
• اصول حسابداری گروه (جلد دوم) ~محسن غلامرضایی، هانیه اخوان
• حسابرسی (طبق آخرین استانداردهای حسابرس مصوب) : جلددوم: گزارش نویسی حسابرسی ~محسن غلامرضایی، کاظم کاظمی
• حسابداری (جلد اول) ~محسن غلامرضایی، کاظم کاظمی، مسعود ناصر زعیم

• راهنمای ارزیابی کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی ~محسن غلامرضایی، منصور مافی